Ενεργειακή αξιολόγηση Δημοτικών κτιρίων
Το Έργο IMPULSE (“Integrated Management Support for Energy efficiency in Mediterranean PUblic buiLdings”, εισάγει ένα υποστηρικτικό σύστημα διαχείρισης για τον ολοκληρωμένο σχεδιασμό παρεμβάσεων ενεργειακής απόδοσης σε δημόσια κτήρια. Η κύρια πρόκληση που καλείται να αντιμετωπίσει, είναι η ανάγκη των δημόσιων αρχών να σχεδιάσουν και εν συνεχεία να υλοποιήσουν αξιόπιστα και οικονομικά προσιτά Σχέδια Ενεργειακής Αποδοτικότητας για το υπάρχον κτηριακό τους απόθεμα, που σε τοπικό επίπεδο οδηγεί σε ολοκληρωμένα Σχέδια Δράσης Αειφόρου Ενέργειας (ΣΔΑΕ).
Το έργο συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) κατά 85% και από Εθνικούς πόρους (Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων) κατά 15%. Και είναι ενταγμένο στο διακρατικό Πρόγραμμα Ευρωπαϊκής εδαφικής συνεργασίας Μεσογειακού Χώρου («Interreg MED 2014-2020») (http://interreg-med.eu/). Και υλοποιείται από το Τμήμα Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων της Διεύθυνσης Προγραμματισμού, Οργάνωσης και Πληροφορικής σε συνεργασία με το Τμήμα Περιβάλλοντος /Διεύθυνση Περιβάλλοντος Αγροτικής Ανάπτυξης & Εμπορίου .
Το IMPULSE προβλέπει εκτενείς δράσεις στον Δήμο Ηρακλείου, καθώς και σε άλλες πόλεις σε 5 Μεσογειακές πόλεις (Έλτσε – Ισπανία, Κάννες – Γαλλία, Ραβέννα – Ιταλία, Όσιγιεκ – Κροατία, Μόσταρ – Βοσνία & Ερζεγοβίνη). Στην τελική φάση του έργου πρόκειται να πραγματοποιηθεί πιλοτική παρέμβαση ενεργειακής αναβάθμισης σε κατάλληλα επιλεγμένο δημόσιο-δημοτικό κτίριο της πόλης. Σκοπός είναι να επιτευχθεί η μέγιστη πραγματική ενεργειακή εξοικονόμηση, στο πλαίσιο μιας επένδυσης της τάξης των 40.000 ευρώ, και να μελετηθεί σε βάθος χρόνου η οικονομική απόδοση της.
Με βάση τις μετρήσεις ενεργειακής κατανάλωσης που θα διεξαχθούν πριν και μετά την παρέμβαση στο συγκεκριμένο κτίριο θα εξαχθούν σημαντικά συμπεράσματα, που θα αξιοποιηθούν από τους αρμόδιους φορείς για τον προγραμματισμό ανάλογων παρεμβάσεων σε όλη την Κρήτη. Έτσι θα μπορούν να καταρτιστούν μελέτες και να πραγματοποιηθούν έργα ενεργειακής αναβάθμισης δημοσίων κτιρίων που θα συνδυάζουν την μέγιστη δυνατή εξοικονόμηση ενέργειας /ενεργειακή απόδοση, ανάλογα με τον τύπο του κτιρίου (τυπολογία), με το ελάχιστο δυνατό κόστος.
Ο Δήμος Ηρακλείου έχει ήδη ολοκληρώσει την πρώτη φάση του έργου, που αφορούσε την διερεύνηση του αποθέματος κτηρίων ιδιοκτησίας του και την κατηγοριοποίηση του σε αντιπροσωπευτικές Τυπολογίες. Στο πλαίσιο αυτό εφαρμόστηκαν επιστημονικά τεκμηριωμένες τεχνικές μέθοδοι για τον προσδιορισμό αντιπροσωπευτικών Τυπολογιών Δημοτικών Κτηρίων (ΤΔΚ) μέσα από την κατηγοριοποίηση τους με βάση 7 κριτήρια (τύπος/χρήση κτιρίου, έτος κατασκευής, αριθμός ορόφων, επιφάνεια (m2), τύπος κατασκευής, τύπος συστήματος θέρμανσης, τύπος συστήματος ψύξης.) Στο πλαίσιο αυτό μελετήθηκαν συνολικά 83 δημοτικά κτίρια, 76 εκ των οποίων κατηγοριοποιήθηκαν σε 10 αντιπροσωπευτικές τυπολογίες. H λίστα των δημοτικών κτιρίων που μελετήθηκαν αναλύεται ως εξής:
ΑΡΧΙΚΗ ΛΙΣΤΑ ΔΗΜΟΤΙΚΩΝ ΚΤΙΡΙΩΝ | |
Νηπιαγωγεία | 8 |
Δημοτικά σχολεία | 39 |
Γυμνάσια | 13 |
Λύκεια | 6 |
ΕΠΑΛ | 2 |
Παιδικοί σταθμοί | 7 |
Κτίρια υπηρεσιών / γραφεία | 5 |
ΚΑΠΗ | 3 |
Ο αριθμός των κτιρίων ανά τυπολογία είναι:
ΤΔΚ1 | ΤΔΚ2 | ΤΔΚ3 | ΤΔΚ4 | ΤΔΚ5 | ΤΔΚ6 | ΤΔΚ7 | ΤΔΚ8 | ΤΔΚ9 | ΤΔΚ10 |
16 | 15 | 12 | 5 | 6 | 6 | 6 | 4 | 4 | 2 |
Μέσα από την διαδικασία αυτή επιλέχτηκε ένα αντιπροσωπευτικό κτίριο κάθε τυπολογίας για την πραγματοποίηση οικονομοτεχνικά βέλτιστων προσομοιώσεων μέτρων ενεργειακής αναβάθμισης, σύμφωνα με τις σχετικές Ευρωπαϊκές Οδηγίες Ενεργειακής Απόδοσης (2010/31/ΕΕ και 2012/27/ΕΕ). Έτσι, για κάθε εκπρόσωπο των δέκα τυπολογιών έχουν προκύψει βιώσιμα σχέδια σταδιακής ανακαίνισης, τα οποία μπορούν να εφαρμοστούν, με παρόμοια αποτελέσματα, στο σύνολο των κτηρίων της κάθε τυπολογίας. Αλλά και σε άλλα παρόμοια κτίρια άλλων Δήμων της Κρήτης.
Τα «κτίρια-εκπρόσωποι» (ambassador buildings) με τα χαρακτηριστικά τους, που προέκυψαν με την παραπάνω διαδικασία είναι:
Τυπολογία | Κτήριο «Εκπρόσωπος» | Τύπος/ χρήση κτηρίου |
Έτος κατασκευής |
Αριθμός ορόφων (& το Ισόγειο) |
Τύπος Κατασκευής | Μικτή επιφάνεια δαπέδου κτηρίου (m2) | Σύστημα θέρμανσης/ ψύξης |
ΤΔΚ1 | 19ο Δημοτικό Ηρακλείου (ΠΑΛΙΟ ΤΜΗΜΑ, Λ.Κνωσσού 236) | Κτήριο Α’ βάθμιας εκπαίδευσης | 1985 | 2 | Μεσαίου βάρους | 1.277 | Λέβητας πετρελαίου.
Δεν υπάρχει ή περιορισμένη ψύξη/αερισμός |
ΤΔΚ2 | 9ο Γυμνάσιο (Νέο τμήμα, Βορ. Ηπείρου 1&Π. Μελά) | Κτήριο Β’ βάθμιας εκπαίδευσης | 1990 | 2 | Ελαφριά / μεσαίου βάρους | 1.131 | Λέβητας πετρελαίου. Αντλία Θερμότητας |
ΤΔΚ3 | 3ο Γυμνάσιο
(Λευτέρη Σκεπετζή 31 & Φιλελλήνων) |
Κτήριο Β’ βάθμιας εκπαίδευσης | 2002 | 3 | Μεσαίου βάρους | 2.130 | Λέβητας πετρελαίου. Αντλία Θερμότητας |
ΤΔΚ4 | 1ο Δημοτικό, 3ο & 21ο Νηπιαγωγείο
(Καλοκαιρινού 147) |
Κτήριο Α’ βάθμιας εκπαίδευσης | 1936 | 2 | Βαριά | 1.035 | Λέβητας πετρελαίου.
Δεν υπάρχει ή περιορισμένη ψύξη/αερισμός |
ΤΔΚ5 | 4ο Γυμνάσιο
(Στράβωνος και Φιλιππουπόλεως) |
Κτήριο Β’ βάθμιας εκπαίδευσης | 1975 | 3 | Βαριά / μεσαίου βάρους | 2.785 | Λέβητας πετρελαίου. Αντλία Θερμότητας |
ΤΔΚ6 | 5ο Δημοτικό
(Σκεπετζή, Εργ. Κατ. Μπεντεβή) |
Κτήριο Α’ βάθμιας εκπαίδευσης | 1993 | 3 | Μεσαίου βάρους | 1.374 | Λέβητας πετρελαίου.
Δεν υπάρχει ή περιορισμένη ψύξη/αερισμός. |
ΤΔΚ7 | Η’ ΚΕΠΑ (Ολύμπου & Δράμας, Πατέλλες) | Προσχολικής αγωγής | 1982 | 2 | Μεσαίου βάρους | 518,85 | Λέβητας πετρελαίου. Αντλία Θερμότητας |
ΤΔΚ8 | 7ο Δημοτικό (Λ. Κνωσσού 1) | Κτήριο Α’ βάθμιας εκπαίδευσης | 1910 | 3 | Βαριά | 1.370 | Λέβητας πετρελαίου.
Δεν υπάρχει ή περιορισμένη ψύξη/αερισμός |
ΤΔΚ9 | 25ο συστεγάζεται με το 34ο Νηπιαγωγείο
(Σγουρομαλλίνης 1, περιοχή Όασης) |
Κτήριο Α’ βάθμιας εκπαίδευσης | 1966 | 1 | Ελαφριά | 390 | Λέβητας πετρελαίου. Αντλία Θερμότητας |
ΤΔΚ10 | Β’ ΚΑΠΗ ΘΕΡΙΣΣΟΥ
(Λ. Μίνωος και Μιχ. Αρχαγγέλου) |
Κτήριο Υγείας / Κοινωνικής Πρόνοιας | 1986 | 5 | Μεσαίου βάρους | 626 | Λέβητας πετρελαίου. Αντλία Θερμότητας |
Τα αποτελέσματα (τυπολογίες, στοιχεία προσομοιώσεων, μετρήσεις, κ.λπ.) που θα προκύψουν, για κάθε πόλη, θα οργανωθούν σε ένα διακρατικό γεωγραφικό (GIS) σύστημα πληροφοριών. Έτσι, θα έχει χαρτογραφηθεί το ενεργειακό προφίλ ενός σημαντικού δείγματος δημοτικών κτηρίων στην Μεσόγειο και θα έχει δημιουργηθεί ένα εργαλείο λήψης αποφάσεων για την προετοιμασία και την υλοποίηση σχεδίων δράσης ενεργειακής αναβάθμισης κτηρίων.
Τέλος, το έργο περιλαμβάνει και την προώθηση των αποτελεσμάτων του στον τεχνικό κόσμο της Κρήτης και στους αυτοδιοικητικούς φορείς. Με απώτερο σκοπό την ευρύτερη χρήση του από άλλες τοπικές αρχές στο πλαίσιο του επιχειρησιακού/ αναπτυξιακού προγραμματισμού τους.
Τα αναμενόμενα οφέλη για τον Δήμο Ηρακλείου από το έργο συνοψίζονται σε:
- Αξιοποίηση των δεδομένων και των συμπερασμάτων του έργου για παρεμβάσεις ενεργειακής αναβάθμισης σε άλλα κτίρια του Δήμου / άλλους δήμους.
- Σύνταξη φακέλων Νet metering (ανάπτυξη φωτοβολταϊκών συστημάτων για την παραγωγή ενέργειας με σκοπό την κάλυψη ιδίων αναγκών, μέσω της εφαρμογής του ενεργειακού συμψηφισμού) για το κτίριο-εκπρόσωπο κάθε τυπολογίας.
- Αξιοποίηση της αποκτηθείσας γνώσης και των εργαλείων του έργου για την προετοιμασία μελετών και ωρίμανση έργων ενεργειακής αναβάθμισης στο πλαίσιο ρεαλιστικών ΣΔΑΕ.
- Αξιοποίηση της μεθοδολογίας και της τεχνογνωσίας του έργου για την δημιουργία Σχεδίου Ενεργειακής Απόδοσης (Ν.4342/2015 αρθρ.7) σε εναρμόνιση με την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2012/27/ΕΕ.